Als u de milieuregelgeving niet naleeft, kan dat opgemerkt worden door een toezichthouder (die bevoegd is voor het toezicht op die regelgeving) of door de politie. Ook een burger kan dit signaleren, zodat de bevoegde instantie ter plaatse kan komen om vaststellingen te doen. Afhankelijk van de aard van de feiten, kan 1 of een combinatie van onderstaande instrumenten ingezet worden.
Raadgeving
Bij vaststelling dat een inbreuk of misdrijf dreigt gepleegd te worden, kan u een raadgeving ontvangen om een toekomstige schending te voorkomen (preventief).
Aanmaning
Bij vaststelling van een inbreuk of misdrijf, kan u een aanmaning krijgen om een schending te beëindigen en de gevolgen ervan ongedaan te maken. Dit gebeurt normaal schriftelijk.
Verslag van vaststelling of proces-verbaal
Na het vaststellen van een milieu-inbreuk of een milieumisdrijf, kan lastens u respectievelijk een verslag van vaststelling of een proces-verbaal worden opgemaakt.
Een proces-verbaal kan leiden tot een strafrechtelijke sanctie of tot het opleggen van een bestuurlijke geldboete. Een verslag van vaststelling kan leiden tot het opleggen van een bestuurlijke geldboete.
Gelijktijdig kan ook herstel gevraagd worden via een besluit houdende bestuurlijke maatregelen.
Bestuurlijke handhaving
Bestuurlijke handhaving betekent dat een dossier niet strafrechtelijk door gerechtelijke instanties wordt afgehandeld, maar wel bestuurlijk door de overheid. Bestuurlijke handhaving kan de vorm aannemen van:
Een bestuurlijke maatregel is gericht op het herstel van het leefmilieu en kan opgelegd worden door een toezichthouder, burgemeester of gouverneur.
Ook benadeelde derden kunnen aan de personen bevoegd om bestuurlijke maatregelen op te leggen verzoeken om dat te doen.
Samen met bestuurlijke maatregelen kan ook een bestuurlijke dwangsom worden opgelegd voor het geval u de bestuurlijke maatregelen niet of niet tijdig uitvoert. De dwangsom kan opgeëist worden vanaf de dag nadat de bestuurlijke maatregelen moesten zijn uitgevoerd.
Bestuurlijke geldboetes
Een bestuurlijke geldboete is een sanctie waarbij u als overtreder verplicht wordt om een geldsom te betalen. Samen met de bestuurlijke geldboete kan ook een voordeelontneming worden opgelegd. Dat is een bijkomende sanctie waarbij u verplicht wordt om een bedrag te betalen ter waarde van het verkregen vermogensvoordeel. Deze kan opgelegd worden bij milieu-inbreuken en bij milieumisdrijven waarvan het parket beslist heeft deze niet zelf te zullen behandelen. Deze procedure staat los van deze inzake het herstel.
Strafrechtelijke handhaving
Bij bepaalde ernstige milieumisdrijven kan het parket u een minnelijke schikking voorstellen of de u dagvaarden voor de rechtbank, die een gevangenisstraf en/of strafrechtelijke geldboete kan uitspreken.
Als u de regelgeving inzake ruimtelijke ordening niet naleeft, kan dat opgemerkt worden door een daartoe bevoegde gemeentelijke of gewestelijke verbalisant of de politie. Ook een burger kan dit signaleren, zodat de bevoegde instantie ter plaatse kan komen om vaststellingen te doen.
Het doel van handhaving is in de eerste plaats het behoud of herstel van de goede ruimtelijke ordening. Indien dit op een eenvoudige wijze en buiten de gerechtelijke weg om kan gerealiseerd worden, verdient deze aanpak de voorkeur. Afhankelijk van de aard van de feiten, kan 1 of combinatie van onderstaande instrumenten ingezet worden.
Raadgeving
Bij vaststelling dat een inbreuk of misdrijf dreigt gepleegd te worden, kan u een raadgeving ontvangen om een toekomstige schending te voorkomen (preventief).
Aanmaning
Bij vaststelling van een inbreuk of misdrijf, kan u en alle andere betrokkenen een aanmaning krijgen om de schending te beëindigen en de gevolgen ervan ongedaan te maken. Die aanmaning zal normaal schriftelijk gebeuren. De aanmaning wordt opgenomen in het vergunningenregister van de gemeente.
Verslag van vaststelling of proces-verbaal
Indien de aanmaning zonder gevolg blijft, zal er lastens u een proces-verbaal (bouwmisdrijf) of verslag van vaststelling (bouwinbreuk) worden opgesteld. Een proces-verbaal kan leiden tot een strafrechtelijke sanctie of tot het opleggen van een bestuurlijke geldboete. Een verslag van vaststelling kan enkel leiden tot het opleggen van een bestuurlijke geldboete. Daarnaast zal ook het herstel gevraagd worden van de schending (zie hierna).
Bestuurlijke handhaving
Bestuurlijke handhaving betekent dat het dossier niet door de gerechtelijke instanties wordt afgehandeld, maar wel bestuurlijk door de overheid. Dit kan de vorm aannemen van:
Stakingsbevel
In bepaalde gevallen volstaat een aanmaning niet om de goede ruimtelijke ordening te beschermen of dreigt er grotere schade. Op dat ogenblik kan aan u een stakingsbevel worden gegeven en wordt er dadelijk een proces-verbaal opgesteld. De verbalisant kan echter slechts de staking bevelen van aan de gang zijnde bouwschendingen die betrekking hebben op de vergunningsplicht. Het doorbreken van het stakingsbevel is een apart misdrijf en kan bij niet vervolging door het parket gesanctioneerd worden met een bestuurlijke geldboete. De opheffing van een stakingsbevel kan u vorderen bij de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg.
Met het oog op het herstel van het herstel van de goede ruimtelijke ordening kan de stedenbouwkundig inspecteur of burgemeester een bestuurlijke maatregel opleggen.
Het herstel kan bestaan uit (een combinatie van) het betalen van een meerwaarde, het uitvoeren van aanpassingswerken of het herstel in de oorspronkelijke toestand. Bij het uitvoeren van aanpassingswerken of het herstel in de oorspronkelijke toestand kan een dwangsom gekoppeld worden indien u het herstel niet of niet tijdig uitvoert.
Bestuurlijke geldboetes
Een bestuurlijke geldboete is een sanctie waarbij u als overtreder verplicht wordt om een geldsom te betalen. Deze kan opgelegd worden bij stedenbouwkundige inbreuken en bij stedenbouwkundige misdrijven waarvan het parket beslist heeft deze niet zelf te zullen behandelen. Deze procedure staat los van deze inzake het herstel.
Minnelijke schikking
Een overtreder of andere belanghebbende (bv. een nieuwe eigenaar) kan zolang de procedure nog loopt met de stedenbouwkundige inspecteur of burgemeester een minnelijke schikking afsluiten, dit is een overeenkomst waarbij hij er zich toe verbindt het decretaal vereiste herstel uit te voeren. Op deze wijze kan je een gerechtelijke of administratieve herstelmaatregel vermijden. De termijn waarbinnen je het overeengekomen herstel moet uitvoeren is voor onderhandeling vatbaar. Alle zakelijk rechthebbenden zoals eigenaars moeten de minnelijke schikking wel mee ondertekenen.
Een aanvraag van minnelijke schikking moet gebeuren per aangetekend schrijven gericht aan de stedenbouwkundige inspecteur of burgemeester en door invulling van volgend formulier: Aanvraagformulier minnelijke schikking.docx (102 kB) (101.66 KB) "word"
Indien het herstel niet wordt uitgevoerd, kan er een bestuurlijke maatregel opgelegd worden.
Herstelvordering
Om de goede ruimtelijke ordening te handhaven kunnen de stedenbouwkundige inspecteur en de burgemeester herstelmaatregelen vorderen. Zowel bouwinbreuken als bouwmisdrijven komen hiervoor in aanmerking. Het herstel wordt bevolen door de correctionele of burgerlijke rechtbank naargelang de herstelvordering is ingeleid bij het parket of de burgerlijke rechtbank.
De stedenbouwkundig inspecteur en de burgemeester zullen voor deze herstelvordering voorafgaand wel een positief advies van de Hoge Raad voor de Handhavingsuitvoering moeten krijgen. Als het gevolg van de schending kennelijk verenigbaar is met de goede ruimtelijke ordening zal een meerwaarde gevorderd worden. In de andere gevallen eist men aanpassingswerken of het herstel in de oorspronkelijke staat, al dan niet gecombineerd met het betalen van een meerwaarde.
Strafrechtelijke handhaving
In het geval van een bouwmisdrijf kan het parket al dan niet op eigen initiatief u dagvaarden voor de correctionele rechtbank, die een gevangenisstraf en/of strafrechtelijke geldboete kan uitspreken. De stedenbouwkundig inspecteur en de burgemeester kunnen u eveneens door het parket laten dagvaarden nadat er over het herstel een positief advies werd verleend door de Hoge Raad voor de Handhavingsuitvoering. De strafrechter kan eventueel ook ambtshalve het herstel bevelen.
Burgerrechtelijke handhaving
In plaats van de herstelvordering in te leiden bij het parket kan de stedenbouwkundig inspecteur of de burgemeester u ook dagvaarden voor de burgerlijke rechtbank nadat er over de herstelvordering een positief advies werd verleend door de Hoge Raad voor de Handhavingsuitvoering. Dat kan bv. het geval zijn wanneer het parket beslist heeft de zaak niet verder te zullen behandelen waardoor het inleiden van een herstelvordering voor de strafrechter uitgesloten wordt.
Als u de regelgeving inzake onroerend of varend erfgoed niet naleeft, kan dat opgemerkt worden door een daartoe bevoegde gemeentelijke of gewestelijke verbalisant of de politie. Ook een burger kan dit signaleren, zodat de bevoegde instantie ter plaatse kan komen om vaststellingen te doen.
Afhankelijk van de aard en de impact van de feiten kan 1 of combinatie van onderstaande instrumenten ingezet worden.
Raadgeving
Bij vaststelling dat een inbreuk of misdrijf dreigt gepleegd te worden, kan u een raadgeving ontvangen om een toekomstige schending te voorkomen (preventief).
Aanmaning
Bij vaststelling van een inbreuk of misdrijf, kan u en alle andere betrokkenen een aanmaning krijgen om de schending te beëindigen en de gevolgen ervan ongedaan te maken. Die aanmaning zal normaal schriftelijk gebeuren.
Verslag van vaststelling of proces-verbaal
Na het vaststellen van de erfgoedinbreuk of het erfgoedmisdrijf, kan lastens u respectievelijk een verslag van vaststelling of een proces-verbaal worden opgemaakt. Een proces-verbaal kan leiden tot ofwel een strafrechtelijke sanctie waarbij de strafrechter het gevorderde integraal herstel en de betaling van een schadevergoeding kan bevelen, ofwel tot het opleggen van een bestuurlijke geldboete. Een verslag van vaststelling kan leiden tot het opleggen van een bestuurlijke geldboete.
Gelijktijdig kan ook herstel gevraagd worden.
Bestuurlijke handhaving
Bestuurlijke handhaving betekent dat het dossier niet door de gerechtelijke instanties wordt afgehandeld, maar wel bestuurlijk door de overheid. Dit kan de vorm aannemen van:
Bestuurlijke maatregelen
Met het oog op het herstel van de erfgoedschade kan de erfgoedinspecteur een bestuurlijke maatregel opleggen. Het herstel kan bestaan uit voorlopige instandhoudingsmaatregelen en het feitelijke herstel in een originele goede staat of de gehele of gedeeltelijke reconstructie, al dan niet gekoppeld aan een dwangsom indien u het herstel niet of niet tijdig uitvoert.
Bestuurlijke geldboetes
Een bestuurlijke geldboete is een sanctie waarbij u als overtreder verplicht wordt om een geldsom te betalen. Deze kan opgelegd worden bij erfgoedinbreuken en bij erfgoedmisdrijven waarvan het parket beslist heeft deze niet zelf te zullen behandelen. Deze procedure staat los van deze inzake het herstel.
Minnelijke schikking:
U kan als overtreder of ander belanghebbende (bv. een nieuwe eigenaar) zolang de procedure nog loopt met de erfgoedinspecteur een minnelijke schikking afsluiten. Dit is een overeenkomst waarbij u er zich toe verbindt om tot het gevorderde herstel van de erfgoedschade te komen, indien nodig gefaseerd en binnen een bepaalde termijn. Op deze wijze kan een gerechtelijke of bestuurlijke herstelmaatregel vermeden worden. Alle zakelijke rechthebbenden zoals eigenaar moeten de minnelijke schikking mee ondertekenen. De minnelijke schikking is een overeenkomst bij authentieke akte en wordt verleden door een notaris ,Vlabel, of een door de Vlaamse Regering aangewezen ambtenaar.
Herstelvordering
De inspecteur onroerend erfgoed kan een herstelmaatregel vorderen. Zowel erfgoedinbreuken als erfgoedmisdrijven komen hiervoor in aanmerking. Het herstel wordt bevolen door de correctionele of burgerlijke rechtbank naargelang de herstelvordering is ingeleid bij het parket of de burgerlijke rechtbank.
Het herstel wordt gevorderd volgens een cascade-systeem van herstelmaatregelen waarbij er steeds getracht wordt eerst het herstel in de oorspronkelijke staat te bekomen. De overige herstelvormen zijn reconstructie, aanpassingswerken, complementaire maatregelen, schadevergoeding of een combinatie van 2 of meerdere herstelvormen. Aan de niet-correcte en niet-tijdige uitvoering van de herstellingswerken worden dwangsommen gekoppeld en kan er een wettelijke hypotheek gevestigd worden op de zakelijke rechten van de overtreder.
Strafrechtelijke handhaving
In het geval van een erfgoedmisdrijf kan het parket u al dan niet op eigen initiatief dagvaarden voor de correctionele rechtbank, die een gevangenisstraf en/of strafrechtelijke geldboete kan uitspreken. De strafrechter kan, ambtshalve of op vordering van de erfgoedinspecteur, het herstel bevelen.
Burgerrechtelijke handhaving
In plaats van de herstelvordering in te leiden bij het parket, kan de erfgoedinspecteur het integraal herstel ook vorderen voor de burgerlijke rechtbank, alsook om voorlopige instandhoudingswerken op straffe van dwangsom via de voorzitter van de rechtbank van 1e aanleg te laten bevelen. Dat kan bv. het geval zijn wanneer het parket beslist heeft het dossier niet verder te behandelen waardoor het inleiden van een herstelvordering voor de strafrechter uitgesloten wordt.